Mae Trenau Arriva Cymru wedi lansio gwefan newydd o’r diwedd, dwy flynedd ar ôl apwyntio cwmni i ail-ddatblygu’r wefan. Mae yna lawer o bethau allwn i ddweud am ddyluniad y wefan newydd ond wna’i ddim, dim ond i ddweud nad yw’n edrych fel gwaith dwy flynedd.
Dwi wedi gweithio ar ddatblygiad gwefannau i gwmnïau trên ers degawd nawr a felly mae gen i beth profiad a diddordeb yn y maes. Fe wnaethon ni ddatblygu tri gwefan i gwmni ‘Wales and Borders’ yn 2002 (mewn llai na dwy fis fel mae’n digwydd!), gwefannau cafodd eu llyncu wedyn i fewn i gwmni Arriva yn 2005, pan wnaethon nhw – yn eu doethineb – apwyntio asiantaeth o Lundain i ail-ddatblygu’r wefan – dyma’r fersiwn oedd yn bodoli o 2006 hyd heddiw. Dwi’n dal i weithio ar wefannau i rai o’r cwmnïau trenau mawr yn Lloegr. Mae ganddyn nhw fwy o arian yn sicr, ond mae yna hefyd ymdrech galed i wneud ei gwefannau yn ddefnyddiol ac o safon uchel.
Mae cwynion wedi bod dros y blynyddoedd am ddiffyg darpariaeth Gymraeg ar wefan Trenau Arriva, yn bennaf yr adrannau sy’n defnyddio neu dderbyn gwybodaeth oddi wrth systemau craidd y system rheilffordd ym Mhrydain (adran wybodaeth National Rail sy’n cyflenwi rhestr o orsafoedd, amserlenni ac ati).
Does dim dwywaith amdani – mae hi’n her anferth i gyfuno’r holl systemau hyn mewn i un gwefan – dyna sy’n cymeryd rhan fwyaf o’n amser ni, a dim ond mewn un iaith mae hynny. Er hyn, does dim ymdrech o gwbl wedi bod gan Arriva i geisio datrys hyn dros 9 mlynedd. Mae tudalen yn nodi Polisi Dwyieithog y cwmni yn nodi pa wasanaethau sydd ddim ar gael yn Gymraeg:
Nid yw’r gwasanaethau canlynol ar gael drwy gyfrwng y Gymraeg:
Gwasanaeth Prynu Tocynnau Ar-lein
Journey Check – gwasanaeth gwybodaeth fyw
Rainbow Boards – gwasanaeth gwybodaeth fyw
Cyfrifiannell Tocyn Tymor
Argraffu Amserlen Personol
Gwaith Peirianyddol
Bwrdd Ymadawiadau/Cyraeddiadau
Chwilio am Orsaf
Mae hyn yn gyfaddefiad reit warthus. Os ewch chi i adran ‘wybodaeth fyw’ y wefan, does dim hyd yn oed ymdrech i gyfieithu tudalennau fel Bwrdd Ymadawiadau. Hyd yn oed yn waeth, ar dudalennau Gwaith Peirianyddol a Newid Gwasanaethau, does dim gwybodaeth o gwbl na dim yn eich cyfeirio at y fersiwn Saesneg lle mae’r wybodaeth i’w weld.
Mae’n wir i ddweud fod yr holl wybodaeth ‘fyw’ yn cael ei gyflenwi gan un cwmni canolog sydd ddim yn gallu darparu testun Cymraeg. Er fod angen ateb tymor hir i hynny, mae yna rhai ffyrdd o gwmpas y broblem hyn hefyd.
Ar ein fersiwn dwyieithog o’r wefan yn 2002, fe wnaethon ni ymdrech i gyfieithu peth o’r wybodaeth. Er enghraifft, mae’n hawdd iawn i god y wefan amnewid testun o’r ffynhonnell; pethau fel ‘Good Service’, ‘Expected Departure’, ‘To’, ‘From’ ac yn y blaen. Mae’n hawdd cyfieithu enwau y gorsafoedd hefyd. Ymgais fach oedd hyn i weithio o gwmpas y system a roedd ymhell o fod yn foddhaol.
Mae gan Arriva ‘esgusion’ dros beidio cyflenwi peth o’r wybodaeth ar ei gwefan. Does ganddyn nhw ddim esgus o gwbl am rhai adrannau. Mae’r gwasanaeth archebu tocynnau yn cael eu gyflenwi gan the ‘thetrainline’ – does dim rheswm pam na allai Arriva fod wedi comisiynu’r cwmni i ymestyn ei systemau i gynnig fersiwn Cymraeg.
Mae’r gwasanaeth ‘argraffu amserlen’ yn cael ei gyflenwi gan gwmni Hafas o’r Almaen (mae’n system amlieithog yn barod, ond ddim Cymraeg). Mae’r cwmni hefyd yn cyflenwi amserlennau trên ar draws Ewrop (yn cynnwys gwledydd Prydain) ac yn gallu cynnig hynny mewn nifer o ieithoedd. Pam felly nad yw Arriva, sy’n rhan o gwmni Almaenig arall – Deutsche Bahn – yn gallu defnyddio’r dechnoleg sydd ar gael iddyn nhw?
